Rize Tarihi Rize Resimleri
RİZE'NİN TARİHİ YERLERİ
Zil Kale
Bölgenin en dikkate deger eserlerinden birisidir. Ilçe merkezinin 15 km güneyinde, Firtina Deresi'nin bati yamaçlari üzerinde kurulmustur. Kalenin üzerinde insa edildigi sarp kaya kütlesi denizden 750 m dere yatagindan yaklasik 100 m yüksekliktedir. Kale; dis surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelmektedir. Kale dogal bir kaya kütlesi üzerinde kurulmustur. Dis kalenin kapisinda kuzeybati yönündeki patika bir yolla ulasilir. Kuzeydeki kapinin söge taslari sökülmüstür. Bir teras yardimiyla orta surlar seviyesine çikilir. Buradan ikinci kapi yardimiyla kale içerisine girilir. Orta kale içerisinde üç önemli yapi bulunmaktadir. Bunlar muhafiz binasi, sapel ve baskuledir. Kulenin dört katli oldugu, duvarlardaki hatil izleri ve kiris deliklerinden anlasilmaktadir. Içerisinde ince bir bölüntü duvari ve dolgu toprak vardir. Duvarlar üzerinde dogu yönünde kemerli pencereler, diger taraflarda mazgal delikleri bulunmaktadir. Kulenin üstünün dendanli bir teras seklinde oldugu belirlenmistir. Duvarlar içerisinde dikey uzanan boru yuvalari belki de kapanmis sarniçlari su akitiyordu.
Kale-i Bala
Çamlihemsin Ilçesi'ne 40 km uzaklikta, Hisarcik Köyü sinirlari içerisinde Firtina Deresi'nin kaynaklarina hakim bir noktada kurulmustur. Kaynaklarda geçen bir diger adi da Varos Kale'dir. Kalenin ana plani dikdörtgen olarak tanimlanabilir. Dogusu, güneyi ve kisman kuzeyi sarp kayaliktir. Bati tarafi egimli bir arazi üzerindedir. Giris kapisi kuzeybatidadir. Kalenin kuruldugu yer ve duvar isçiligi bakimindan Zil Kale ili iliskisi açiktir. Zil Kale ile ayni tarihlerde yapilmis olmalidir.
Rize Kalesi
Sehir merkezinin güneybatisinda yer alir. Iç Kale ve Asagi Kale'den meydana gelmektedir. Yogun yerlesme sebebiyle Asagi Kale tamamen yok olmus, bati tarafindan bazi sur parçalari ve kuleleri günümüze gelebilmistir.
Kiz Kalesi (Pazar)
Ilçe merkezinin batisinda küçük bir yarimada üzerinde kurulmustur. Kayaklik bir zemin üzerinde bulunan kalenin kara ile baglantisi kesilmistir. Yaklasik 7x7 m boyutlarindaki kalenin duvarlarinda muntazam tas isçiligi görülür. Giris kapisi batidandir. Güney surlar yikilmistir. Saglam kalan duvarlarda mazgal pencereleri ve yuvarlak kemerli üst kat pencereleri yer almaktadir. Kiz Kalesi'nin kesin olarak kimin tarafindan yapildigi bilinmemektedir. 13.-14. yüzyillarda Trabzon Devleti zamaninda yapildigi sanilmaktadir. Kale, Osmanli döneminde onarilarak kullanilmistir.
Bozuk Kale
Il merkezinin 10 km dogusunda Gündogdu'da, ayni adla anilan derenin kenarinda yer alir. Denizden 30 m yükseklikte kurulmus küçük bir gözetleme kulesidir. Karadeniz sahillerinde sik görülen küçük orta çag kalelerinden biridir.
Cihar Kale
Sahilden 7 km içeride, Yücehisar Köyü sinirlari içinde Hemsin Deresi'nin dogusunda yer alir. Ana plan yuvarlaktir. Surlarin tas isçiligi muntazam degildir. Kapisi kuzeydogudadir ve iki kule ile desteklenmistir. Ortada yarim daire planli bir kule bulunmaktadir.
Sehitler Çesmesi
Islampasa Mahallesi'nde eski Güneysu yolu üzerinde 1917 yilinda yapilmistir. Dairevi kemerli bir cepheye sahiptir. Tek lülelidir ve lülesi üzerinde tasligi vardir. Çesme, 1916 yilinda sehrin savunmasi sirasinda sehit olan askerlerimizin gömüldügü bir yerde yapilmistir. Isgal sirasinda Ruslar bu sehitlikten yol geçirmek için kazi yapinca sehitler buradan nakledilmistir. Bu nakil sirasinda sehit askerlerin çürümüs elbiselerinden çikan paralarla halk bu çesmeyi yaptirmistir. Çesmenin üzerinde Latin harfli kitabe metni ünlü sair Bayburtlu Hicrani tarafindan yazilmistir.
Eski Rize Evleri
Sehir merkezinde çok az sayida eski ev koruma altina alinmistir. Bunlarin da iki, üç tanesi korunup yasatilmaktadir. Rize evlerinin yapiminda geleneksel yapi malzemeleri ve teknikleri kullanilmistir. Bu evler yigma tas ve dolma göz tekniginde yapilmis duvarlar, dört yana egimli, kiremitle kapli çatilara sahiptirler. Sehir evleri genellikle iki veya üç katlidir. Zemin katta, ahir, kiler gibi servis hacimleri kullanilir. 1.katta mabeyn, sofa ve odalar bulunmaktadir. Mabeynde(esas yasanilan alan)Bulunan ocakta yemek pisirilir. Odalar geleneksel olarak tasarlanmislardir ve bazilari ahsap süslemelidirler
Bölgenin en dikkate deger eserlerinden birisidir. Ilçe merkezinin 15 km güneyinde, Firtina Deresi'nin bati yamaçlari üzerinde kurulmustur. Kalenin üzerinde insa edildigi sarp kaya kütlesi denizden 750 m dere yatagindan yaklasik 100 m yüksekliktedir. Kale; dis surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelmektedir. Kale dogal bir kaya kütlesi üzerinde kurulmustur. Dis kalenin kapisinda kuzeybati yönündeki patika bir yolla ulasilir. Kuzeydeki kapinin söge taslari sökülmüstür. Bir teras yardimiyla orta surlar seviyesine çikilir. Buradan ikinci kapi yardimiyla kale içerisine girilir. Orta kale içerisinde üç önemli yapi bulunmaktadir. Bunlar muhafiz binasi, sapel ve baskuledir. Kulenin dört katli oldugu, duvarlardaki hatil izleri ve kiris deliklerinden anlasilmaktadir. Içerisinde ince bir bölüntü duvari ve dolgu toprak vardir. Duvarlar üzerinde dogu yönünde kemerli pencereler, diger taraflarda mazgal delikleri bulunmaktadir. Kulenin üstünün dendanli bir teras seklinde oldugu belirlenmistir. Duvarlar içerisinde dikey uzanan boru yuvalari belki de kapanmis sarniçlari su akitiyordu.
Kale-i Bala
Çamlihemsin Ilçesi'ne 40 km uzaklikta, Hisarcik Köyü sinirlari içerisinde Firtina Deresi'nin kaynaklarina hakim bir noktada kurulmustur. Kaynaklarda geçen bir diger adi da Varos Kale'dir. Kalenin ana plani dikdörtgen olarak tanimlanabilir. Dogusu, güneyi ve kisman kuzeyi sarp kayaliktir. Bati tarafi egimli bir arazi üzerindedir. Giris kapisi kuzeybatidadir. Kalenin kuruldugu yer ve duvar isçiligi bakimindan Zil Kale ili iliskisi açiktir. Zil Kale ile ayni tarihlerde yapilmis olmalidir.
Rize Kalesi
Sehir merkezinin güneybatisinda yer alir. Iç Kale ve Asagi Kale'den meydana gelmektedir. Yogun yerlesme sebebiyle Asagi Kale tamamen yok olmus, bati tarafindan bazi sur parçalari ve kuleleri günümüze gelebilmistir.
Kiz Kalesi (Pazar)
Ilçe merkezinin batisinda küçük bir yarimada üzerinde kurulmustur. Kayaklik bir zemin üzerinde bulunan kalenin kara ile baglantisi kesilmistir. Yaklasik 7x7 m boyutlarindaki kalenin duvarlarinda muntazam tas isçiligi görülür. Giris kapisi batidandir. Güney surlar yikilmistir. Saglam kalan duvarlarda mazgal pencereleri ve yuvarlak kemerli üst kat pencereleri yer almaktadir. Kiz Kalesi'nin kesin olarak kimin tarafindan yapildigi bilinmemektedir. 13.-14. yüzyillarda Trabzon Devleti zamaninda yapildigi sanilmaktadir. Kale, Osmanli döneminde onarilarak kullanilmistir.
Bozuk Kale
Il merkezinin 10 km dogusunda Gündogdu'da, ayni adla anilan derenin kenarinda yer alir. Denizden 30 m yükseklikte kurulmus küçük bir gözetleme kulesidir. Karadeniz sahillerinde sik görülen küçük orta çag kalelerinden biridir.
Cihar Kale
Sahilden 7 km içeride, Yücehisar Köyü sinirlari içinde Hemsin Deresi'nin dogusunda yer alir. Ana plan yuvarlaktir. Surlarin tas isçiligi muntazam degildir. Kapisi kuzeydogudadir ve iki kule ile desteklenmistir. Ortada yarim daire planli bir kule bulunmaktadir.
Sehitler Çesmesi
Islampasa Mahallesi'nde eski Güneysu yolu üzerinde 1917 yilinda yapilmistir. Dairevi kemerli bir cepheye sahiptir. Tek lülelidir ve lülesi üzerinde tasligi vardir. Çesme, 1916 yilinda sehrin savunmasi sirasinda sehit olan askerlerimizin gömüldügü bir yerde yapilmistir. Isgal sirasinda Ruslar bu sehitlikten yol geçirmek için kazi yapinca sehitler buradan nakledilmistir. Bu nakil sirasinda sehit askerlerin çürümüs elbiselerinden çikan paralarla halk bu çesmeyi yaptirmistir. Çesmenin üzerinde Latin harfli kitabe metni ünlü sair Bayburtlu Hicrani tarafindan yazilmistir.
Eski Rize Evleri
Sehir merkezinde çok az sayida eski ev koruma altina alinmistir. Bunlarin da iki, üç tanesi korunup yasatilmaktadir. Rize evlerinin yapiminda geleneksel yapi malzemeleri ve teknikleri kullanilmistir. Bu evler yigma tas ve dolma göz tekniginde yapilmis duvarlar, dört yana egimli, kiremitle kapli çatilara sahiptirler. Sehir evleri genellikle iki veya üç katlidir. Zemin katta, ahir, kiler gibi servis hacimleri kullanilir. 1.katta mabeyn, sofa ve odalar bulunmaktadir. Mabeynde(esas yasanilan alan)Bulunan ocakta yemek pisirilir. Odalar geleneksel olarak tasarlanmislardir ve bazilari ahsap süslemelidirler