Tokat Tarihi Tokat Resimleri
TOKAT'IN TARİHİ YERLERİ
Masat Höyük
Zile ilçesi Yalinyazi köyünde yer alan Masat Höyük ören yerinde, 1973 - 1984 yillari arasinda yapilan kazilar sonucu ortaya çikartilan Hitit çivi yazisi ile yazilmis tabletler Tokat tarihini aydinlatan en önemli kaynaklardan biri olmustur.Bu tabletlerin bir bölümü halen Tokat müzesinde sergilenmektedir. Masat Höyükte M.,Ö. 3000 yillarinda Eski Tunç Çagi, M.Ö. 2000 yillarinda Hitit çagi, M.Ö. 1000 yillarinda Firig Çaginin yasandigi üç dönem tespit edilmistir.Ayrica Höyükte Bogaz Köy Hattusas Hitit Imparatorluguna bagli bir uç beyinin sarayi da bulunmustur.Kazilarla ortaya çikartilan Hitit sarayinin kerpiç ve tas duvarlardan olusan mimari kalintilari hava kosullari nedeni ile günden güne eriyerek kaybolmaktadir.
Komana
Tokat'in Roma ve Bizans Dönemindeki yerlesim merkezidir. Günümüzde Gümenek mesire yeri olarak bilinmektedir.
1940'larda yapilan arastirmada Helenistik ve Roma çaglarina ait kalintilar bulunmustur. Kentin içinde tapinak ve saraylarin bulundugu anlasilmaktadir.
Sebastapolis
Sulusaray ilçe merkezinde yer alan antik kentin tarihi ilk Tunç çagina kadar uzanmaktadir. Sebastapolis Latince bir kelime olup "Sebasto büyük, ulu, azametli; Polis sehir" Büyük Sehir anlamina gelmektedir. Tokat Müze Müdürlügünce yapilan kurtarma ve sondaj çalismalari sonucunda kentin Helenistik Roma ve Bizans Dönemlerinde de önemli bir yerlesim merkezi oldugu anlasilmistir.Kentin ana merkezinin sur ile çevrili oldugu görülmüs, sur içerisinde yapilan kazi sonucu bir hamam ve bir kilise ortaya çikmistir. Ilçenin çesitli yerlerinde yapilan kazilar sonucu pek çok yapi tasi bulunmustur.Bazi taslarin üzerine insan ve hayvan figürü islenmistir.Yine bazi taslarin üzerinde de hac isareti bulunmaktadir. Kilisenin tabani küçük mozaikler kullanilarak süslemeli bir sekilde yapilmistir. Ilçede Helenistik Roma ve Bizans dönemine ait yapi taslarindan olusturulan açik hava müzesi ve mozaikten insan yüzü figürü bulunan mozaik müzesi ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
Horoztepe
Erbaa ilçe sinirlari içerisinde yer alan Horoztepe de M.Ö. 3000 yilina ait bir mezar ortaya çikartilmistir. Bu mezarlikta madeni ve altin süs esyalari bulunmustur. Bu esyalar arasinda en önemli olani altin ve bronzdan yapilmis çocugunu emziren kadin heykelcigidir. Bu paha biçilmez eser halen Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde teshir edilmektedir. Daha sonraki yillarda Horoztepe de yapilan kazilar sonucunda M.Ö. 4000 yillarina ait bulgular ele geçirilmistir. Bu bölgede yapilan kaçak kazilar sonucu çikartilan eserler halen dünyanin degisik müzelerinde sergilenmektedir.
Niksar
Niksar (Neocaeseria) Antik kentin üzerinde bugünkü ilçe merkezi bulunmaktadir. Müze Müdürlügünün Niksar'da bulunan Harmancik, kültür ve leylekli çesme mahallerinde yaptigi kazida ortaya çikartilan mezar kalintilarina göre bu sehrin tarihi belirlenmektedir. Niksar Roma ve Bizans Dönemlerinde isgal edilmis daha sonra Anadolu Selçuklu Döneminde çok önemli bir merkez olmustur. Ayrica bir dönemde Danismend Devletine baskent olmustur.
Boyunpinar
Artova ilçe sinirlari içerisinde yer alan Boyunpinar Köyünde Kalkaolotik Döneme ait bir höyük bulunmaktadir. 1952 yilinda yapilan bir arastirmada höyügün ilk üç katmani altinda kalkaolotik dönem kültür ve sanatina ait kirmizi,kahverengi, siyah astarli seramik çanak çömlekler bulunmustur. Ayrica Boyunpinar Köyü Özündürük mevkiinde yumusak kayalarin oyulmasiyla olusmus, siginak ve ibadet amaciyla kullanilmis 3 katli yer alti yerlesimmerkezi ortaya çikartilmistir.
Bolus ( Aktepe Höyügü )
Tokat merkez Çamlibel kasabasi yakinindadir. Bugünkü Köy eski Tunç, Hitit ve Frig Dönemlerini ihtiva eden büyük ölçekli bir höyük üzerindedir.
Masattepe
Almus Baraj Gölünün sular altinda biraktigi genis düzlüge hakim tepedir. Yapilan kazilar sonucu ortaya çikartilan seramikler buranin antik döneme ait bir yerlesim merkezi oldugunu göstermektedir.
Tokat Kalesi
Sehrin ortasina yakin bir yerde dik ve sarp kayalar üzerine kurulmustur. Savunma amaçli kurulan kale tarihi boyunca önemli kisilerin muhafazasi ve hapsi amaçli kullanilmistir. Önce Selçuklular daha sonra da Osmanlilar tarafindan restorasyonu yapilmistir. Üzerinde mescid ve levazim depolariyla kale komutaninin evi bulunmaktadir. Kalenin içinden sehre kadar inen Ceylan yolu ismiyle bilinen 362 basamakli bir merdiven oldugu bilinmektedir. M.S. 5. veya 6. yüzyilda kuruldugu sanilmaktadir.
Tashan
1631 yilinda yaptirilan Tashan büyük bir Osmanli eseridir. Kuzey Güney konumunda kesme tas ve tugladan dikdörtgen seklinde ve iki kat olarak insa edilen hanin ortasinda büyük bir avlu yer almaktadir. 112 odasi ve bir mescidi bulunan hanin, her iki katinda avluya bakan revaklar bulunmaktadir. Tashan bulundugu bölgeye farkli bir güzellik katmaktadir. Tarihi Tashan'in yapi özelligi bozulmadan nostalji Kervansaray otele dönüstürme projesi sürdürülmektedir.
Suluhan
Sulusokakta Bedesten yaninda yer alan hanin yapilis tarihi bilinmemektedir. Halen Belediye Asevi olarak hizmet vermektedir.
Pasahan
Sulusokak'in sonundadir. 1. Sultan Mahmut zamaninda Zaralizâde Mehmet Pasa zamaninda 1752 yilinda yaptirilmistir. Pasa Han'in kesme tastan yapilmis güzel bir porteli ve çevresi sagir duvarlarla çevrili bir avlusu vardir.
Deveci Hani
Takyeciler Camiinin güneyindedir. Kendi haline terk edilmis han harap durumdadir. Iki katli ve revakli bir avlusu olan han kesme tas, moloz tas ve tugladan yapilmistir.
Bedesten ve Arasta
Takyeciler camiinin dogusundadir. Evliya çelebinin "Sultan çarsisi kadar güzel bir çarsidir. Halep ve Bursa çarsilari gibi gayet tertipli kurulmustur." Dedigi Bedestenler, Istanbul kapali çarsisin Bedesten bölümüne çok benzerligi vardir. Tokat valiligince restore edilerek yazma, bakir ve el sanatlari satis yerleri olarak hizmete geçirilmesi projelendirilmistir.
Mahperi Hatun Kervansarayi
Pazar Ilçesinde, 1238 yilinda 1. Alaaddin Keykubat'in esi Mahperi Hatun tarafindan yaptirilmistir. Açik ve kapali bölümlerden olusan "Sultan Hanlari" tarzinin önemli örneklerinden biridir.Kapali bölümün üst örtüsü çökmüstür. Iç Anadolu'yu Karadeniz'e baglayan kervan yolu güzergahi üzerindedir.
Ali Pasa Camii
Sehir merkezindedir. 11. Selim zamaninda 1572 yilinda yaptirilmistir.Cami, hamam ve türbeden olusan külliyedir. Ali Pasanin esi ve oglu Mustafa Bey'in türbeleri de camii avlusundadir. 16. Yüzyil Osmanli Camii mimarisinin özelliklerini tasiyan ve Mimar Sinan ekolünde yapilan caminin kare olan ana mekani üzerinde tek kubbesi ve tek minaresi vardir.
Behzat Camii
Il merkezinde Behzat çarsisinda Behzat çayi yanindadir. Kanuni Sultan Süleyman zamaninda hoca Behzat tarafindan 1535 yilinda yaptirilmistir. Kesme tastan güzel bir minaresi olan camiinin yanindaki mezar Haci Behzat'a aittir.
Meydan Camii
Sultan 11.Beyazit'in annesi Gülbahar Hatun adina yaptirdigi cami kayitlarda "Hatuniye Cami" olarak geçmektedir.Meydan mahallesinde adini aldigi genis bir alan üzerinde 1485 yilinda yaptirilmistir. Tokat'ta yapilmis en güzel Osmanli eserlerinden birisidir. Kesme tastan insa edilmis, ana mekan üzerinde tek minaresi ve 6 sütundan olusan 5 kubbeli son cemaat yeri vardir. Meydan camiinin Selçuklu tarzi Skalaktitlerle islenmis mermer portali ve kündekari tekniginde yapilmis ahsap kapi kanatlari birer sanat saheseridir.
Ulu Camii
Tokat'ta orijinalligini en fazla koruyan tarihi eserlerden biri olan Ulu Camii moloz ve kesme taslardan yapilmistir.Üst örtüyü tasiyan dörtgen ayak ve ayaklari birbirine baglayan kemer yüzeylerinde orijinal kalem isi süslemeler yer almaktadir. Ahsap üst örtüde kündekari tekniginde yazilmis ahsap panolar ve yaldizli boyali bezemeler muhtesem bir görüntüye sahiptir.
Takyeciler Camii
Diger camilere göre degisik üslubu olan Takyeciler Camiinin yapildigi tarih bilinmemektedir.Camide moloz ve kesme tastan yapilmis mekan ve kolonlar üzerinde 9 kubbe bulunmaktadir.
Garipler Camii
Pazarcik mahallesinde bulunan Garipler Camii Tokat'in en eski camisidir.Danismend Gümüstekin Ahmet Gazi bu camii' yi 1074 yilinda yaptirmistir.Orijinal minaresi X1. yüzyil Türk tugla isçiliginin güzel örneklerinden biridir. Renkli çiniler ile süslenmistir.
Sentimur Türbesi
Mogol emirlerinden Sentimuroglu Nurettin'e aittir. 1314 yilinda yapilan Türbe, kesme tastan kare mekan üzerine tugla ile örülmüs sekizgen, yildiz planli tromolu bir külahla örtülüdür. Dogu yönündeki penceresi barok karakterli olup renkli taslarla islenmistir. Türbe içerisinde Sentimuroglu Nurettin'in kabri bulunmaktadir.
Ali Tusi Türbesi
1233 yilinda Selçuklu devlet adami Ali El Tusi kendisi için yaptirmistir. Mekan dört köse olup üzerine sekiz köseli tromplu yüksek bir kubbe olusturulmustur. Güney cephesinde mozaik çini kapli sivri kemer alinlikli iki dikdörtgen pencere yer alir
Zile ilçesi Yalinyazi köyünde yer alan Masat Höyük ören yerinde, 1973 - 1984 yillari arasinda yapilan kazilar sonucu ortaya çikartilan Hitit çivi yazisi ile yazilmis tabletler Tokat tarihini aydinlatan en önemli kaynaklardan biri olmustur.Bu tabletlerin bir bölümü halen Tokat müzesinde sergilenmektedir. Masat Höyükte M.,Ö. 3000 yillarinda Eski Tunç Çagi, M.Ö. 2000 yillarinda Hitit çagi, M.Ö. 1000 yillarinda Firig Çaginin yasandigi üç dönem tespit edilmistir.Ayrica Höyükte Bogaz Köy Hattusas Hitit Imparatorluguna bagli bir uç beyinin sarayi da bulunmustur.Kazilarla ortaya çikartilan Hitit sarayinin kerpiç ve tas duvarlardan olusan mimari kalintilari hava kosullari nedeni ile günden güne eriyerek kaybolmaktadir.
Komana
Tokat'in Roma ve Bizans Dönemindeki yerlesim merkezidir. Günümüzde Gümenek mesire yeri olarak bilinmektedir.
1940'larda yapilan arastirmada Helenistik ve Roma çaglarina ait kalintilar bulunmustur. Kentin içinde tapinak ve saraylarin bulundugu anlasilmaktadir.
Sebastapolis
Sulusaray ilçe merkezinde yer alan antik kentin tarihi ilk Tunç çagina kadar uzanmaktadir. Sebastapolis Latince bir kelime olup "Sebasto büyük, ulu, azametli; Polis sehir" Büyük Sehir anlamina gelmektedir. Tokat Müze Müdürlügünce yapilan kurtarma ve sondaj çalismalari sonucunda kentin Helenistik Roma ve Bizans Dönemlerinde de önemli bir yerlesim merkezi oldugu anlasilmistir.Kentin ana merkezinin sur ile çevrili oldugu görülmüs, sur içerisinde yapilan kazi sonucu bir hamam ve bir kilise ortaya çikmistir. Ilçenin çesitli yerlerinde yapilan kazilar sonucu pek çok yapi tasi bulunmustur.Bazi taslarin üzerine insan ve hayvan figürü islenmistir.Yine bazi taslarin üzerinde de hac isareti bulunmaktadir. Kilisenin tabani küçük mozaikler kullanilarak süslemeli bir sekilde yapilmistir. Ilçede Helenistik Roma ve Bizans dönemine ait yapi taslarindan olusturulan açik hava müzesi ve mozaikten insan yüzü figürü bulunan mozaik müzesi ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
Horoztepe
Erbaa ilçe sinirlari içerisinde yer alan Horoztepe de M.Ö. 3000 yilina ait bir mezar ortaya çikartilmistir. Bu mezarlikta madeni ve altin süs esyalari bulunmustur. Bu esyalar arasinda en önemli olani altin ve bronzdan yapilmis çocugunu emziren kadin heykelcigidir. Bu paha biçilmez eser halen Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde teshir edilmektedir. Daha sonraki yillarda Horoztepe de yapilan kazilar sonucunda M.Ö. 4000 yillarina ait bulgular ele geçirilmistir. Bu bölgede yapilan kaçak kazilar sonucu çikartilan eserler halen dünyanin degisik müzelerinde sergilenmektedir.
Niksar
Niksar (Neocaeseria) Antik kentin üzerinde bugünkü ilçe merkezi bulunmaktadir. Müze Müdürlügünün Niksar'da bulunan Harmancik, kültür ve leylekli çesme mahallerinde yaptigi kazida ortaya çikartilan mezar kalintilarina göre bu sehrin tarihi belirlenmektedir. Niksar Roma ve Bizans Dönemlerinde isgal edilmis daha sonra Anadolu Selçuklu Döneminde çok önemli bir merkez olmustur. Ayrica bir dönemde Danismend Devletine baskent olmustur.
Boyunpinar
Artova ilçe sinirlari içerisinde yer alan Boyunpinar Köyünde Kalkaolotik Döneme ait bir höyük bulunmaktadir. 1952 yilinda yapilan bir arastirmada höyügün ilk üç katmani altinda kalkaolotik dönem kültür ve sanatina ait kirmizi,kahverengi, siyah astarli seramik çanak çömlekler bulunmustur. Ayrica Boyunpinar Köyü Özündürük mevkiinde yumusak kayalarin oyulmasiyla olusmus, siginak ve ibadet amaciyla kullanilmis 3 katli yer alti yerlesimmerkezi ortaya çikartilmistir.
Bolus ( Aktepe Höyügü )
Tokat merkez Çamlibel kasabasi yakinindadir. Bugünkü Köy eski Tunç, Hitit ve Frig Dönemlerini ihtiva eden büyük ölçekli bir höyük üzerindedir.
Masattepe
Almus Baraj Gölünün sular altinda biraktigi genis düzlüge hakim tepedir. Yapilan kazilar sonucu ortaya çikartilan seramikler buranin antik döneme ait bir yerlesim merkezi oldugunu göstermektedir.
Tokat Kalesi
Sehrin ortasina yakin bir yerde dik ve sarp kayalar üzerine kurulmustur. Savunma amaçli kurulan kale tarihi boyunca önemli kisilerin muhafazasi ve hapsi amaçli kullanilmistir. Önce Selçuklular daha sonra da Osmanlilar tarafindan restorasyonu yapilmistir. Üzerinde mescid ve levazim depolariyla kale komutaninin evi bulunmaktadir. Kalenin içinden sehre kadar inen Ceylan yolu ismiyle bilinen 362 basamakli bir merdiven oldugu bilinmektedir. M.S. 5. veya 6. yüzyilda kuruldugu sanilmaktadir.
Tashan
1631 yilinda yaptirilan Tashan büyük bir Osmanli eseridir. Kuzey Güney konumunda kesme tas ve tugladan dikdörtgen seklinde ve iki kat olarak insa edilen hanin ortasinda büyük bir avlu yer almaktadir. 112 odasi ve bir mescidi bulunan hanin, her iki katinda avluya bakan revaklar bulunmaktadir. Tashan bulundugu bölgeye farkli bir güzellik katmaktadir. Tarihi Tashan'in yapi özelligi bozulmadan nostalji Kervansaray otele dönüstürme projesi sürdürülmektedir.
Suluhan
Sulusokakta Bedesten yaninda yer alan hanin yapilis tarihi bilinmemektedir. Halen Belediye Asevi olarak hizmet vermektedir.
Pasahan
Sulusokak'in sonundadir. 1. Sultan Mahmut zamaninda Zaralizâde Mehmet Pasa zamaninda 1752 yilinda yaptirilmistir. Pasa Han'in kesme tastan yapilmis güzel bir porteli ve çevresi sagir duvarlarla çevrili bir avlusu vardir.
Deveci Hani
Takyeciler Camiinin güneyindedir. Kendi haline terk edilmis han harap durumdadir. Iki katli ve revakli bir avlusu olan han kesme tas, moloz tas ve tugladan yapilmistir.
Bedesten ve Arasta
Takyeciler camiinin dogusundadir. Evliya çelebinin "Sultan çarsisi kadar güzel bir çarsidir. Halep ve Bursa çarsilari gibi gayet tertipli kurulmustur." Dedigi Bedestenler, Istanbul kapali çarsisin Bedesten bölümüne çok benzerligi vardir. Tokat valiligince restore edilerek yazma, bakir ve el sanatlari satis yerleri olarak hizmete geçirilmesi projelendirilmistir.
Mahperi Hatun Kervansarayi
Pazar Ilçesinde, 1238 yilinda 1. Alaaddin Keykubat'in esi Mahperi Hatun tarafindan yaptirilmistir. Açik ve kapali bölümlerden olusan "Sultan Hanlari" tarzinin önemli örneklerinden biridir.Kapali bölümün üst örtüsü çökmüstür. Iç Anadolu'yu Karadeniz'e baglayan kervan yolu güzergahi üzerindedir.
Ali Pasa Camii
Sehir merkezindedir. 11. Selim zamaninda 1572 yilinda yaptirilmistir.Cami, hamam ve türbeden olusan külliyedir. Ali Pasanin esi ve oglu Mustafa Bey'in türbeleri de camii avlusundadir. 16. Yüzyil Osmanli Camii mimarisinin özelliklerini tasiyan ve Mimar Sinan ekolünde yapilan caminin kare olan ana mekani üzerinde tek kubbesi ve tek minaresi vardir.
Behzat Camii
Il merkezinde Behzat çarsisinda Behzat çayi yanindadir. Kanuni Sultan Süleyman zamaninda hoca Behzat tarafindan 1535 yilinda yaptirilmistir. Kesme tastan güzel bir minaresi olan camiinin yanindaki mezar Haci Behzat'a aittir.
Meydan Camii
Sultan 11.Beyazit'in annesi Gülbahar Hatun adina yaptirdigi cami kayitlarda "Hatuniye Cami" olarak geçmektedir.Meydan mahallesinde adini aldigi genis bir alan üzerinde 1485 yilinda yaptirilmistir. Tokat'ta yapilmis en güzel Osmanli eserlerinden birisidir. Kesme tastan insa edilmis, ana mekan üzerinde tek minaresi ve 6 sütundan olusan 5 kubbeli son cemaat yeri vardir. Meydan camiinin Selçuklu tarzi Skalaktitlerle islenmis mermer portali ve kündekari tekniginde yapilmis ahsap kapi kanatlari birer sanat saheseridir.
Ulu Camii
Tokat'ta orijinalligini en fazla koruyan tarihi eserlerden biri olan Ulu Camii moloz ve kesme taslardan yapilmistir.Üst örtüyü tasiyan dörtgen ayak ve ayaklari birbirine baglayan kemer yüzeylerinde orijinal kalem isi süslemeler yer almaktadir. Ahsap üst örtüde kündekari tekniginde yazilmis ahsap panolar ve yaldizli boyali bezemeler muhtesem bir görüntüye sahiptir.
Takyeciler Camii
Diger camilere göre degisik üslubu olan Takyeciler Camiinin yapildigi tarih bilinmemektedir.Camide moloz ve kesme tastan yapilmis mekan ve kolonlar üzerinde 9 kubbe bulunmaktadir.
Garipler Camii
Pazarcik mahallesinde bulunan Garipler Camii Tokat'in en eski camisidir.Danismend Gümüstekin Ahmet Gazi bu camii' yi 1074 yilinda yaptirmistir.Orijinal minaresi X1. yüzyil Türk tugla isçiliginin güzel örneklerinden biridir. Renkli çiniler ile süslenmistir.
Sentimur Türbesi
Mogol emirlerinden Sentimuroglu Nurettin'e aittir. 1314 yilinda yapilan Türbe, kesme tastan kare mekan üzerine tugla ile örülmüs sekizgen, yildiz planli tromolu bir külahla örtülüdür. Dogu yönündeki penceresi barok karakterli olup renkli taslarla islenmistir. Türbe içerisinde Sentimuroglu Nurettin'in kabri bulunmaktadir.
Ali Tusi Türbesi
1233 yilinda Selçuklu devlet adami Ali El Tusi kendisi için yaptirmistir. Mekan dört köse olup üzerine sekiz köseli tromplu yüksek bir kubbe olusturulmustur. Güney cephesinde mozaik çini kapli sivri kemer alinlikli iki dikdörtgen pencere yer alir