Van Tarihi Van Resimleri
VAN'IN TARİHİ YERLERİ
Kültür Turizmi
Van Gölü nedeniyle potansiyel olarak kiyi turizmi imkani mevcut olmakla birlikte henüz turizm amaçli düzenli bir kiyi çalismasi mevcut degildir. Buna ragmen Ayanis, Amik, Mollakasim,Çitören ve kismi olarak ta Güzelkonak sahilleri kiyi turizmi amaçli dogal haliyle kullanilmaktadir.
Ipek Yolu Turizmi
Ilimiz tarihi ipek yolu güzergahi içerisindedir. Ancak bu özelligi henüz turizme kazandirilmis degildir.
Inanç Turizmi
Insanlarin devamli ikamet ettikleri, çalistiklari ve her zamanki olagan ihtiyaçlarini karsiladiklari yerlerin disina, dini inançlarini gerçeklestirmek inanç çekim merkezlerini görmek amaciyla yaptiklari turistik amaçli gezilerin turizm olgusu içerisinde degerlendirilmesi Inanç Turizmi olarak tanimlanabilmektedir.
Dinlerin ortaya çikisindan itibaren dini otoritelerin emirleri dogrultusunda kutsal yerlerin ziyareti kisisel tercihlerin ötesine geçmistir. Bunun sonucu olarak kutsal yerler yüz binlerce kisiye ev sahipligi yapmis ve kitlesel bir hareket olarak kendisini göstermistir. Temelini dini inançlarin tatmininden alan inanç turizmi; dünya barisinin ve kültürlerarasi iletisimin gelismesinde de önemli rol oynamaktadir. Ayni dine mensup fakat dünyanin farkli bölgelerinde yasayan insanlar, dinlerinin kutsal mekanlarinda bir araya gelerek dini inançlarini paylasmanin yani sira birbirleriyle ve ayni dine mensup olsun veya olmasin yerel halka sosyal ve kültürel anlamda bir etkilesim içerisine girerler. Bu noktada inanç turizmi; farkliliklarin ve çesitliliklerin ortaya çikmasina ve bunlara dinsel hosgörü, saygi, sevgi ve anlayisla bakilmasina katki saglayan evrensel bir kurum niteligine sahiptir.
Çagimizda üç büyük dinin bulusma yeri olan Anadolu, farkli inançlarin ve medeniyetlerin bulustugu bir cografya üzerinde yer almaktadir. Bu özelligi ile Türkiye'de inanç turizmindeki mevsimsel özellik (dini tören ve anma günleri) tüm yila yayilma özelligi gösterir.
Ülkemiz birçok farkli tarihi ve kültürel degerlerin bir arada bulunabildigi ender ülkelerden biridir. Tarih boyunca pek çok medeniyet bu topraklarda uyum içinde yasamis ve günümüze zengin ve renkli bir miras birakmistir. Ülkemizin sahip oldugu tarihsel ve arkeolojik zenginlikler süphesiz ki, diger dinler açisindan da son derece önem arz etmektedir. Türkiye, inanç turizmi açisindan bir açik hava müzesi konumundadir.
Islam ve Hiristiyan inancina ait medeniyetlere ev sahipligi yapan ilimiz, inanç turizmi potansiyeli açisindan önemli bir merkez konumundadir.Üzerinde barindirdigi; Hüsrevpasa Camii, Akdamar Kilisesi, Kaya Çelebi Camii, Çarpanak Kilisesi gibi önemli eserler ziyaretçilerini beklemektedir.
Hüsrev Pasa Külliyesi
Eski Van Sehri'nde yer alan ve cami, medrese, han, hamam, sibyan mektebi, türbe, misafirhane ve imaretten olusan külliyenin çekirdegini, Hüsrev Pasa Camii olusturmaktadir. Mimar Sinan'in eseri olan Cami, Van Beylerbeyi Köse Hüsrev Pasa tarafindan 567 tarihinde yaptirilmistir. Yaklasik kare planli olan harim mekaninin üzeri tromp geçisli bir kubbe ile örtülüdür. Bes gözlü son cemaat yeri yikilmistir. Kuzeybatida minare yer almaktadir. 2 m yükseklige kadar duvarlari kaplayan çinilerin Rus isgali sirasinda sökülerek Leningrad Müzesi'ne götürüldügü söylenmektedir. Disa tasintili mihrap, kalker tasindan yapilmistir. Dis cephedeki renkli tas isçiligi dikkat çekicidir.
Akdamar Kilisesi
Sehir merkezine yaklasik 50 km uzakliktaki Gevas Iskelesi'nden kalkan teknelerle yapilan 20 dakikalik zevkli bir motor yolculugundan sonra adaya ulasilmaktadir. Adaya yaklastikça sivri külahli kilise dikkat çekmektedir. Üzerinde badem agaçlari bulunan ada essiz bir güzellige sahiptir. Özellikle bahar aylarinda, adanin karsisinda yer alan üzeri karla kapli Artos Dagi'yla etkileyici bir görünüm olusur. Adaya vardiginizda mutlaka yükseklere tirmanin, doganin sundugu müthis güzellikler sizi farkli duygulara sürükleyecektir. Akdamar Kilisesi 95-92 yillari arasinda Vaspurakan Krali I. Gagik tarafindan, Mimar Kesis Manuel'e yaptirilmistir. Kilisenin güneybatisindaki sapel 296 tarihinde, dogusundaki sapel XIII.y.y.'da, batisindaki Jamatoun 763 tarihinde, güneyindeki Çan Kulesi ise yüzyil sonlarinda ilave edilmistir. Kuzeyindeki sapelin tarihi ise bilinmemektedir. Haç planli Kilise, mimarisi kadar dis cephesini saran bitki ve hayvan motifli kabartmalarla da göze çarpmaktadir. Kabartmalari yapan ustalar Incil ve Tevrat'tan sahnelerle günlük olaylari anlatmislardir.
Çarpanak Kilisesi
Van'in merkezine yakin Dibekdüzü köyü burnunun açigindaki adaya Van iskelesinden veya köyün iskelesinden ulasiliyor. Adanin kuzey yönünde kurulmus olan Ctouts Manastir Kilisesi St. Jean'a adanmistir. Batisinda Jamatoun ve kuzeydogusundaki sapel, kompleksi tamamlamaktadir. Manastir toplulugunun tarihi IX. yüzyila kadar uzaniyor. Manastir gezisinden sonra adanin güzel kumsalli plajinda güneslenmek ve göle girmek ise bu gezinin küçük bir ödülü olmaktadir.
Adir Kilisesi
Adaya ulasim, sehir merkezine 40 km. uzaklikta bulunan Yayliyaka Köyü ile Ercis ilçesinden teknelerle saglanmaktadir. XI. y.y.'da yapilan ve önemli bir kitap yazma merkezi olarak ün kazanan manastir; Saint Georges Kilisesi, Saint Sion Sapeli, papaz okulu ve kesis hücreleri gibi bölümlerden olusmustur. 766'da ise yapiya Jamatoun eklenmistir.
Kaya Çelebi Camii
Osmanli devrinin önemli yapilarindan biri olan ve Eski Van'in günümüzde kullanilan tek mimari eseri olan caminin yapimina Kaya Çelebizade Koçi Bey tarafindan 660 tarihinde baslanmis, ancak Koçi Bey'in idam edilmesi üzerine 663 yilinda Cem Dedemoglu Mehmet Bey camiyi tamamlatmistir. Plan ve mimari bakimindan Hüsrev Pasa Camii örnek alinarak yapilan cami, kare planli üzeri tromp geçisli bir kubbe ile örtülüdür. Kuzeyde bes gözlü son cemaat yeri ve kuzeybatida disa tasinti yapan bir minare ile küçük bir avlu yapiyi tamamlamaktadir. Caminin yapiminda renkli tas kullanilmistir.
Yedi Kilise
Erek Dagi'nin batisina kurulan ve Yedi Kilise adiyla anilan Varakvank Manastiri, Van'in 9 km. güneydogusunda, Yukari Bakraçli Köyü'nde bulunmaktadir. Degisik zamanlarda yapilan kiliseler ile kesis hücreleri, sosyal tesisler ve birçok ek yapidan olusmaktadir. Aslinda anildigi gibi yedi adet kilise olmayip iki grup halinde bes kilise, kiliseye eklenen bir Jamatun, bir kütüphane ve bir çan kulesi bulunmaktadir. Kutsal içeriginin yani sira, I. Dünya Savasi öncesi siyasi etkinlikleriyle de ün yapan manastirin büyük bir bölümü günümüze ulasmamistir.
St.Bartholomeus Kilisesi
Baskale ilçesine bagli Albayrak köyünde bulunmaktadir. Mimari ve süsleme özelliklerine göre, kilisenin 3- yüzyillarda yapildigi sanilmaktadir. Yapi daha sonra kapsamli onarimlar geçirmistir. Günümüze ulasan sekil 7- yüzyillardan kalmadir. Bati cephenin ortasinda anitsal bir giris yer almaktadir. Yapinin tamaminda düzgün kesme tas malzeme kullanilmistir. Kiliseyle jamaton kisminin bütün olarak ele alinmasi yaninda, bati cephedeki portalde yer alan figürlü plastik, yapinin önemli yanlarini olusturmaktadir.
Gevas Halime Hatun Kümbeti
Gevas ilçesindeki Selçuklu Mezarligi'nin dogu tarafinda bulunmaktadir. Giris kapisi üzerindeki kitabesine göre Melik Izzeddin tarafindan 555 tarihinde, kizi Halime Hatun için yaptirilmistir. Ustasi Ahlatli Pehlivan oglu Esed'dir. Köseleri pahlanmis kare kaide üzerine onikigen gövdeli olarak yapilmistir. Üstten piramidal bir külahla örtülmüs kümbet, düzgün kesme tas malzeme ile insa edilmis. Iki katli insa edilmis kümbetin cenazeligi kare planli olup, dogudaki kapisina merdivenle inilmektedir.
Izzettin Sir Camii
Cami, Gevas'in Hiset Mahallesi'nde bulunmaktadir. Üzerinde insasina iliskin herhangi bir kitabe bulunmamasina ragmen, Van ve Hakkari Hakimi Izzettin Sir tarafindan yaptirildigi kabul edilmektedir. Genel olarak XIV-XV yüzyillara tarihlendirilmektedir. Yapi, kare planli bir cami ile bunun kuzey duvarina bitisik medreseden olusmaktadir. Cami, mihrab önü kubbeli ve iki sahinlidir. Yapida düzgün kesme tas malzeme kullanilmistir. Bati cephenin ortasindaki minare, günümüzde eklenmistir.
Ercis Zortul Kümbeti
Ercis'in Zortul Köyü yakinlarinda yer almaktadir. XV. yüzyil baslarinda Karakoyunlular'dan önemli bir sahsiyet için insa edildigi tahmin edilmektedir. Iki katli kümbetin kare kaidesi ve bunun üzerinde onikigen gövdesi mecuttur. Üzeri piramidal bir külahla örtülmüstür. Kümbet, üzerindeki figürlü bezemeleri ile dikkat çekmektedir. Kümbet üzerinde, çift basli kartal, aslan ve kus figürleri yer aliyor.
Arkeolojik Turizm
Kaleler
Van Kalesi
Çavustepe Kalesi
Hosap Kalesi
Ayanis Kalesi
Anzaf Kalesi
Hiset Kalesi
Zernek Kalesi
Yoncatepe Kalesi
Çavustepe Kalesi Hosap Kalesi
Nekropoller
Altintepe Nekropolü
Yoncatepe Nekropolü
Kalecik Nekropolü
Höyükler
Tilkitepe Höyügü
Karagündüz Höyügü
Dilkaya Höyügü
Açik Hava Mabetleri
Meher Kapi
Yesilaliç (Pagan) Kaya Nisi
Anali Kiz Açik Hava Mabedi
Van Gölü nedeniyle potansiyel olarak kiyi turizmi imkani mevcut olmakla birlikte henüz turizm amaçli düzenli bir kiyi çalismasi mevcut degildir. Buna ragmen Ayanis, Amik, Mollakasim,Çitören ve kismi olarak ta Güzelkonak sahilleri kiyi turizmi amaçli dogal haliyle kullanilmaktadir.
Ipek Yolu Turizmi
Ilimiz tarihi ipek yolu güzergahi içerisindedir. Ancak bu özelligi henüz turizme kazandirilmis degildir.
Inanç Turizmi
Insanlarin devamli ikamet ettikleri, çalistiklari ve her zamanki olagan ihtiyaçlarini karsiladiklari yerlerin disina, dini inançlarini gerçeklestirmek inanç çekim merkezlerini görmek amaciyla yaptiklari turistik amaçli gezilerin turizm olgusu içerisinde degerlendirilmesi Inanç Turizmi olarak tanimlanabilmektedir.
Dinlerin ortaya çikisindan itibaren dini otoritelerin emirleri dogrultusunda kutsal yerlerin ziyareti kisisel tercihlerin ötesine geçmistir. Bunun sonucu olarak kutsal yerler yüz binlerce kisiye ev sahipligi yapmis ve kitlesel bir hareket olarak kendisini göstermistir. Temelini dini inançlarin tatmininden alan inanç turizmi; dünya barisinin ve kültürlerarasi iletisimin gelismesinde de önemli rol oynamaktadir. Ayni dine mensup fakat dünyanin farkli bölgelerinde yasayan insanlar, dinlerinin kutsal mekanlarinda bir araya gelerek dini inançlarini paylasmanin yani sira birbirleriyle ve ayni dine mensup olsun veya olmasin yerel halka sosyal ve kültürel anlamda bir etkilesim içerisine girerler. Bu noktada inanç turizmi; farkliliklarin ve çesitliliklerin ortaya çikmasina ve bunlara dinsel hosgörü, saygi, sevgi ve anlayisla bakilmasina katki saglayan evrensel bir kurum niteligine sahiptir.
Çagimizda üç büyük dinin bulusma yeri olan Anadolu, farkli inançlarin ve medeniyetlerin bulustugu bir cografya üzerinde yer almaktadir. Bu özelligi ile Türkiye'de inanç turizmindeki mevsimsel özellik (dini tören ve anma günleri) tüm yila yayilma özelligi gösterir.
Ülkemiz birçok farkli tarihi ve kültürel degerlerin bir arada bulunabildigi ender ülkelerden biridir. Tarih boyunca pek çok medeniyet bu topraklarda uyum içinde yasamis ve günümüze zengin ve renkli bir miras birakmistir. Ülkemizin sahip oldugu tarihsel ve arkeolojik zenginlikler süphesiz ki, diger dinler açisindan da son derece önem arz etmektedir. Türkiye, inanç turizmi açisindan bir açik hava müzesi konumundadir.
Islam ve Hiristiyan inancina ait medeniyetlere ev sahipligi yapan ilimiz, inanç turizmi potansiyeli açisindan önemli bir merkez konumundadir.Üzerinde barindirdigi; Hüsrevpasa Camii, Akdamar Kilisesi, Kaya Çelebi Camii, Çarpanak Kilisesi gibi önemli eserler ziyaretçilerini beklemektedir.
Hüsrev Pasa Külliyesi
Eski Van Sehri'nde yer alan ve cami, medrese, han, hamam, sibyan mektebi, türbe, misafirhane ve imaretten olusan külliyenin çekirdegini, Hüsrev Pasa Camii olusturmaktadir. Mimar Sinan'in eseri olan Cami, Van Beylerbeyi Köse Hüsrev Pasa tarafindan 567 tarihinde yaptirilmistir. Yaklasik kare planli olan harim mekaninin üzeri tromp geçisli bir kubbe ile örtülüdür. Bes gözlü son cemaat yeri yikilmistir. Kuzeybatida minare yer almaktadir. 2 m yükseklige kadar duvarlari kaplayan çinilerin Rus isgali sirasinda sökülerek Leningrad Müzesi'ne götürüldügü söylenmektedir. Disa tasintili mihrap, kalker tasindan yapilmistir. Dis cephedeki renkli tas isçiligi dikkat çekicidir.
Akdamar Kilisesi
Sehir merkezine yaklasik 50 km uzakliktaki Gevas Iskelesi'nden kalkan teknelerle yapilan 20 dakikalik zevkli bir motor yolculugundan sonra adaya ulasilmaktadir. Adaya yaklastikça sivri külahli kilise dikkat çekmektedir. Üzerinde badem agaçlari bulunan ada essiz bir güzellige sahiptir. Özellikle bahar aylarinda, adanin karsisinda yer alan üzeri karla kapli Artos Dagi'yla etkileyici bir görünüm olusur. Adaya vardiginizda mutlaka yükseklere tirmanin, doganin sundugu müthis güzellikler sizi farkli duygulara sürükleyecektir. Akdamar Kilisesi 95-92 yillari arasinda Vaspurakan Krali I. Gagik tarafindan, Mimar Kesis Manuel'e yaptirilmistir. Kilisenin güneybatisindaki sapel 296 tarihinde, dogusundaki sapel XIII.y.y.'da, batisindaki Jamatoun 763 tarihinde, güneyindeki Çan Kulesi ise yüzyil sonlarinda ilave edilmistir. Kuzeyindeki sapelin tarihi ise bilinmemektedir. Haç planli Kilise, mimarisi kadar dis cephesini saran bitki ve hayvan motifli kabartmalarla da göze çarpmaktadir. Kabartmalari yapan ustalar Incil ve Tevrat'tan sahnelerle günlük olaylari anlatmislardir.
Çarpanak Kilisesi
Van'in merkezine yakin Dibekdüzü köyü burnunun açigindaki adaya Van iskelesinden veya köyün iskelesinden ulasiliyor. Adanin kuzey yönünde kurulmus olan Ctouts Manastir Kilisesi St. Jean'a adanmistir. Batisinda Jamatoun ve kuzeydogusundaki sapel, kompleksi tamamlamaktadir. Manastir toplulugunun tarihi IX. yüzyila kadar uzaniyor. Manastir gezisinden sonra adanin güzel kumsalli plajinda güneslenmek ve göle girmek ise bu gezinin küçük bir ödülü olmaktadir.
Adir Kilisesi
Adaya ulasim, sehir merkezine 40 km. uzaklikta bulunan Yayliyaka Köyü ile Ercis ilçesinden teknelerle saglanmaktadir. XI. y.y.'da yapilan ve önemli bir kitap yazma merkezi olarak ün kazanan manastir; Saint Georges Kilisesi, Saint Sion Sapeli, papaz okulu ve kesis hücreleri gibi bölümlerden olusmustur. 766'da ise yapiya Jamatoun eklenmistir.
Kaya Çelebi Camii
Osmanli devrinin önemli yapilarindan biri olan ve Eski Van'in günümüzde kullanilan tek mimari eseri olan caminin yapimina Kaya Çelebizade Koçi Bey tarafindan 660 tarihinde baslanmis, ancak Koçi Bey'in idam edilmesi üzerine 663 yilinda Cem Dedemoglu Mehmet Bey camiyi tamamlatmistir. Plan ve mimari bakimindan Hüsrev Pasa Camii örnek alinarak yapilan cami, kare planli üzeri tromp geçisli bir kubbe ile örtülüdür. Kuzeyde bes gözlü son cemaat yeri ve kuzeybatida disa tasinti yapan bir minare ile küçük bir avlu yapiyi tamamlamaktadir. Caminin yapiminda renkli tas kullanilmistir.
Yedi Kilise
Erek Dagi'nin batisina kurulan ve Yedi Kilise adiyla anilan Varakvank Manastiri, Van'in 9 km. güneydogusunda, Yukari Bakraçli Köyü'nde bulunmaktadir. Degisik zamanlarda yapilan kiliseler ile kesis hücreleri, sosyal tesisler ve birçok ek yapidan olusmaktadir. Aslinda anildigi gibi yedi adet kilise olmayip iki grup halinde bes kilise, kiliseye eklenen bir Jamatun, bir kütüphane ve bir çan kulesi bulunmaktadir. Kutsal içeriginin yani sira, I. Dünya Savasi öncesi siyasi etkinlikleriyle de ün yapan manastirin büyük bir bölümü günümüze ulasmamistir.
St.Bartholomeus Kilisesi
Baskale ilçesine bagli Albayrak köyünde bulunmaktadir. Mimari ve süsleme özelliklerine göre, kilisenin 3- yüzyillarda yapildigi sanilmaktadir. Yapi daha sonra kapsamli onarimlar geçirmistir. Günümüze ulasan sekil 7- yüzyillardan kalmadir. Bati cephenin ortasinda anitsal bir giris yer almaktadir. Yapinin tamaminda düzgün kesme tas malzeme kullanilmistir. Kiliseyle jamaton kisminin bütün olarak ele alinmasi yaninda, bati cephedeki portalde yer alan figürlü plastik, yapinin önemli yanlarini olusturmaktadir.
Gevas Halime Hatun Kümbeti
Gevas ilçesindeki Selçuklu Mezarligi'nin dogu tarafinda bulunmaktadir. Giris kapisi üzerindeki kitabesine göre Melik Izzeddin tarafindan 555 tarihinde, kizi Halime Hatun için yaptirilmistir. Ustasi Ahlatli Pehlivan oglu Esed'dir. Köseleri pahlanmis kare kaide üzerine onikigen gövdeli olarak yapilmistir. Üstten piramidal bir külahla örtülmüs kümbet, düzgün kesme tas malzeme ile insa edilmis. Iki katli insa edilmis kümbetin cenazeligi kare planli olup, dogudaki kapisina merdivenle inilmektedir.
Izzettin Sir Camii
Cami, Gevas'in Hiset Mahallesi'nde bulunmaktadir. Üzerinde insasina iliskin herhangi bir kitabe bulunmamasina ragmen, Van ve Hakkari Hakimi Izzettin Sir tarafindan yaptirildigi kabul edilmektedir. Genel olarak XIV-XV yüzyillara tarihlendirilmektedir. Yapi, kare planli bir cami ile bunun kuzey duvarina bitisik medreseden olusmaktadir. Cami, mihrab önü kubbeli ve iki sahinlidir. Yapida düzgün kesme tas malzeme kullanilmistir. Bati cephenin ortasindaki minare, günümüzde eklenmistir.
Ercis Zortul Kümbeti
Ercis'in Zortul Köyü yakinlarinda yer almaktadir. XV. yüzyil baslarinda Karakoyunlular'dan önemli bir sahsiyet için insa edildigi tahmin edilmektedir. Iki katli kümbetin kare kaidesi ve bunun üzerinde onikigen gövdesi mecuttur. Üzeri piramidal bir külahla örtülmüstür. Kümbet, üzerindeki figürlü bezemeleri ile dikkat çekmektedir. Kümbet üzerinde, çift basli kartal, aslan ve kus figürleri yer aliyor.
Arkeolojik Turizm
Kaleler
Van Kalesi
Çavustepe Kalesi
Hosap Kalesi
Ayanis Kalesi
Anzaf Kalesi
Hiset Kalesi
Zernek Kalesi
Yoncatepe Kalesi
Çavustepe Kalesi Hosap Kalesi
Nekropoller
Altintepe Nekropolü
Yoncatepe Nekropolü
Kalecik Nekropolü
Höyükler
Tilkitepe Höyügü
Karagündüz Höyügü
Dilkaya Höyügü
Açik Hava Mabetleri
Meher Kapi
Yesilaliç (Pagan) Kaya Nisi
Anali Kiz Açik Hava Mabedi